Benvinda/o · Bem-vinda/o
A Mesa pola Normalización Lingüística Associaçom Galega da Lingua Via Galego Colaboradoras

S. Martiño de Dume

Fonte: 'https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MartindeBraga-Albelda.jpg' A serie cristiá para denominar os días da semana chegou a ser usada en máis países da Romania, mais só chegou a se impor definitivamente a nivel popular no reino da Galiza, que naquel momento tiña a súa capital en Braga. Pénsase que isto foi debido ao labor evanxelizador dun bispo que chegou a Braga no século VI, onde estableceu o mosteiro Dume, no final dunha época en que Galiza lle tiña dado á Cristiandade importantes intelectuais (Exeria, Idacio de Chaves, Paulo Orosio) e estaba no centro de importantes debates doutrinais, fundamentalmente relacionados co combate ao priscilianismo, unha herexía rigorista do cristianismo que gozou de moito éxito nas orixes do noso reino. Este contexto de combate ao paganismo e á modalidade galaica do cristianismo tería facilitado a imposición dos días da semana por parte da xerarquía católica do reino.

S. Martinho de Dume

Fonte: 'https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MartindeBraga-Albelda.jpg' A série cristã para denominar os dias da semana chegou a ser usada em mais países da România, mas só chegou a impor-se definitivamente a nível popular no reino da Galiza, que naquele momento tinha a sua capital em Braga. Pensa-se que isto foi devido ao labor evangelizador de um bispo que chegou a Braga no século VI, onde estabeleceu um mosteiro Dume, no final de umha época em que a Galiza tinha dado à Cristandade importantes intelectuais (Egéria, Idácio de Chaves, Paulo Orósio) e estava no centro de importantes debates doutrinais, fundamentalmente relacionados com o combate ao priscilianismo, umha heresia rigorista do cristianismo que gozou de muito êxito nos primórdios do nosso reino. Este contexto de combate ao paganismo e à modalidade galaica do cristianismo teria facilitado a imposiçom dos dias da semana por parte da hierarquia católica do reino.

Mapas lingüísticos

2ª feira 3ª feira 4ª feira 5ª feira 6ª feira
Sábado Domingo


INSTITUTO DA LINGUA GALEGA (2003): Atlas lingüístico galego, Vol. IV, Léxico. Tempo atmosférico e cronolóxico, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza.

Mapas linguísticos

2ª feira 3ª feira 4ª feira 5ª feira 6ª feira
Sábado Domingo


INSTITUTO DA LINGUA GALEGA (2003): Atlas lingüístico galego, Vol. IV, Léxico. Tempo atmosférico e cronolóxico, A Corunha, Fundación Barrié de la Maza.

  • Video-Testemuños

    Se as persoas máis vellas da túa casa aínda se lembraren destas formas, ponte en contacto connosco para nos enviares o teu testemuño en video.

    Video-Testemunhos

    Se as pessoas mais velhas da tua casa ainda se lembrarem destas formas, põe-te em contacto connosco para nos enviares o teu testemunho em vídeo.

Anímate a usalos

Somos conscientes da debilidade desta serie no galego oral da actualidade, mais se queremos legar un galego xenuíno ás novas xeracións, temos a responsabilidade de as promover sempre que puidermos. Aínda que non as empreguemos en todos os casos, podemos usalas parcialmente, por exemplo na escrita, facendo comprender amabelmente ás persoas porque son tan importantes para a nosa lingua. E se alguén nos di que iso xa se deixou de usar, podemos replicarlle que as nosas formas xenuínas aínda se empregan en moitos países e que, polo tanto, facilitan a comunicación da Galiza co mundo lusófono.

Anima-te a usá-los

Somos conscientes da debilidade desta série no galego oral da atualidade, mas se queremos legar um galego genuíno às novas gerações, temos a responsabilidade de a promovermos sempre que pudermos. Ainda que nom as empreguemos em todos os casos, podemos usá-las parcialmente, por exemplo na escrita, fazendo compreender amavelmente às pessoas porque som tam importantes para a nossa língua. E se alguém nos di que isso já se deixou de usar, podemos replicar que as nossas formas genuínas ainda se usam em muitos países e que portanto facilitam a comunicaçom da Galiza com o mundo lusófono.

Os días da semana que nos acompañan desde o noso primeiro reino

Fonte: 'https://es.wikipedia.org/wiki/Reino_suevo#/media/File:Hispania3c.JPG' A nosa lingua comezou a se formar nos antigos conventos lucense e bracarense da Gallaecia, cando, a partir do século V, os suevos tomaron conta dos destinos da poboación galega durante varios séculos. Para mellorar a súa integración entre os galaicos (xa cristiáns) e para marcaren a súa identidade fronte ao reino ariano dos visigodos, os suevos convertéranse ao catolicismo e fixeron moitos esforzos por gardar a ortodoxia desta relixión entre os galaicos. Un deses esforzos foi a substitución do sistema que nomeaba os días da semana segundo o sistema romano (pagán) por outro de creación católica.

Os dias da semana que nos acompanham desde o nosso primeiro reino

Fonte: 'https://es.wikipedia.org/wiki/Reino_suevo#/media/File:Hispania3c.JPG' A nossa língua começou a formar-se nos antigos conventos lucense e bracarense da Gallaecia, quando, a partir do século V, os suevos tomaram conta dos destinos da populaçom galega durante vários séculos. Para melhor se integrarem entre os galaicos (já cristãos) e para marcarem a sua identidade frente ao reino ariano dos visigodos, os suevos converteram-se ao catolicismo e figérom muitos esforços por guardar a ortodoxia desta religiom entre os galaicos. Um desses esforços foi a substituiçom do sistema que nomeava os dias da semana segundo o sistema romano (pagão) por outro de criaçom católica.

Os días da semana tradicionais

Fonte: 'https://pt.wikipedia.org/wiki/Dias_da_semana#/media/File:Lapide_epigrafica_visigotica.jpg' Máis alá das formas dos días da semana que mais coñecemos a través do ensino, tamén existe outro sistema para denominalos igualmente recoñecido pola normativa oficial do galego: domingo, segunda feira, terza feira, cuarta feira, quinta feira, sexta feira e sábado. Obviando sábado e domingo, o máis vivo de todos é cuarta feira, que coñece outras variantes, como carta feira e corta feira. Estas denominacións son moi emblemáticas para o espazo lingüístico galego-portugués, xa que é a única lingua do mundo que as posúe, popularizadas no primeiro reino da Galiza. Fan parte da historia da nosa lingua desde que ela comezou a se formar coa desintegración do imperio romano. Nos calendarios actuais, as abreviaturas máis empregadas nos países lusófonos para a serie completa dos días da semana son: D, , , , , e S, coa palabra feira seguindo, ás veces, os numerais ordinais: 2ª feira, 3ª feira...

Os dias da semana tradicionais

Fonte: 'https://pt.wikipedia.org/wiki/Dias_da_semana#/media/File:Lapide_epigrafica_visigotica.jpg' Para além das formas dos dias da semana que conhecemos através do ensino, ainda existe entre nós outro sistema para os denominar: domingo, segunda-feira, terça-feira, quarta-feira, quinta-feira, sexta-feira e sábado. Obviando sábado e domingo, o mais vivo de todos eles é quarta-feira, que conhecia outras variantes, como quarta, carta-feira e corta-feira. Estas denominações som muito emblemáticas para o espaço linguístico galego-português, já que é a única língua do mundo que as possui, tendo sido popularizadas no primeiro reino da Galiza. Quer dizer, fam parte da história da nossa língua desde que ela começou a formar-se com a desintegraçom do império romano. Nos calendários atuais, as abreviaturas mais usadas nos países lusófonos para a série completa dos dias da semana som: D, , , , , e S, com a palavra feira seguindo, às vezes, os numerais ordinais: 2ª feira, 3ª feira...

Recursos


Banner

Aquí podes encontrar recursos para incluír o logo da campaña no teu blogue. https://github.com/AGAL-GZ/diasDaSemana/


Calendario

Calendario 2018


Unidade Didáctica

Recursos


Banner

Aqui podes encontrar recursos para incluir o logo da campanha no teu blogue. https://github.com/AGAL-GZ/diasDaSemana/


Calendario

Calendário 2018


Unidade Didática

As denominacións por feiras esténdese polo mundo

Fonte: 'http://emundial.org/2012/files/2012/06/Mapa-lus%C3%B3fono-620x250.jpg' No século XII, coa independencia do condado portucalense, as formas cristiás acompañan o novo reino para o sur, primeiro, e para as colonias portuguesas en África, Asia e América, despois. Mais estas formas non desapareceron no norte do Miño e no caso da cuarta e da quinta feira mesmo se mantiveron como maioritarias ata ben avanzado o século XX. Hoxe en día elas só se conservan entre persoas de moita idade, concretamente na metade occidental de Galiza, xa que na maior parte do territorio, con excepcións do primeiro (domingo) e do último (sábado) día da semana (coincidentes en ambos os sistemas), todos os outros foron, de xeito maioritario, substituídos quer polas formas castelás (de orixe pagá) quer por calcos desas formas: lunes/luns/lus; martes; miércoles/mércoles/mércores; jueves/xoves; viernes/vernes/venres.

As denominações por feiras estende-se polo mundo

Fonte: 'http://emundial.org/2012/files/2012/06/Mapa-lus%C3%B3fono-620x250.jpg' No século XII, com a independência do condado portucalense, as formas cristãs acompanham o novo reino para sul, primeiro, e para as colónias portuguesas em África, Ásia e América, depois. Mas elas nom desaperecêrom a norte do Minho e no caso da quarta e da quinta-feira mesmo se mantivérom como maioritárias até bem avançado o século XX. Hoje em dia elas só se conservam entre pessoas de muita idade, nomeadamente na metade ocidental da Galiza, já que na maior parte do território, com as exceções do primeiro (domingo) e do último (sábado) dias da semana (coincidentes em ambos os sistemas), todos os outros fôrom maioritariamente substituídos quer polas formas castelhanas (de origem pagã) quer por decalques destas: lunes/luns/lus; martes; miércoles/mércoles/mércores; jueves/joves; viernes/vernes/venres.